काठमाडौं। रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर भएका व्यक्तिलाई कोरोना भाइरसको संक्रमणले चाँडो आक्रमण गर्ने र बढी च्याप्‍ने गरेको वैज्ञानिकहरुले बताएका छन्। यसका लागि रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता वृद्धि गर्नुपर्ने चिकित्सकहरुको सुझाव छ। 

प्रकृतिमा पाइने खानेकुरामा आ-आफ्नै पौष्टिक तत्व हुन्छ। शारीरिक सक्रियतासँगै खानपानको सन्तुलन कायम गर्न सकियो भने, सामान्य रोगहरुको असर गर्दैन। किनभने यसले हाम्रो प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउँछ।

के-के खाने?

१. निमको पात

निमको पात सहजै उपलब्ध हुन्छ। त्यसो त नीमको पातदेखि बिज, बोक्रा सबै स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक मानिन्छ। दाँतको सफाईमा नीमको दातुन उत्कृष्ट बिकल्प हो। हुन त नीमको पात सोझै सेवन गर्दा धेरै तीतो हुनसक्छ। त्यसलाई पिसेर गोली बनाउने। अतः नियमित रुपमा खाली पेटमा सेवन गर्नुपर्छ।

यसले रगत शुद्धिकरण गर्छ, प्राकृतिक रुपमा। शरीरमा इम्युनिटी बुस्ट गर्छ। साथै छाला सम्बन्धी समस्या पनि हटाउँछ। नीमको पात मिश्रण गरिएको पानीले नुहाउँदा छालाको रोग लाग्दैन।

२. केशरयुक्त दुध

केशरयुक्त दुधको सेवनले शरीरमा ताकत मिल्छ। यसले छाला, केस, आँखामा राम्रो प्रभाव पार्छ। साथसाथै केसरयुक्त दुधको सेवन यौन दुर्बलतामा पनि फाइदाजनक मानिन्छ। गर्भवतीले केसर मिश्रति दुध पिउनु राम्रो हो। यसले आमा र गर्भको बच्चा दुबैलाई फाइदा गर्छ।

३. अदुवाको सेवन

अदुवा, भान्सामा सजिलै पाइन्छ। यसले तरकारीको स्वाद त बढाउँछ नै, स्वस्थ्यका लागि फाइदाजनक पनि हुन्छ। खासगरी चिसोले सताएको छ भने अदुवाको चिया बनाएर पिउनुपर्छ। बाह्य चोट पटकमा समेत औषधीको काम गर्छ यसले। केस र्झनबाट रोक्न, केस उमार्न अदुवाको रस उपयोगी हुन्छ।

४. तुलसीको पात

तुलसी त आर्युवेदमा अति महत्वपूर्ण वनस्पती मानिन्छ। यसलाई हामी घर आँगनमा रोपेर पूज्ने पनि गर्छौ। वास्तवमा तुलसी बहुगुणी वनस्पती हो। दैनिक ५-७ वटा तुलसीको पात खानाले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढ्छ। चिसो वा रुँघामा तुलसीको चिया बनाएर सेवन गर्नुपर्छ, फाइदा गर्छ।

५. दही

दहीमा यस्तो सुष्म ब्याक्टेरिया पाइन्छ, जो पाचन यन्त्रका लागि अति फाइदाजनक मानिन्छ। दहीको सेवनले पेट सम्बन्धी रोगबाट छुटकारा मिल्छ। यद्यपी दही बिहान वा मध्यन्हको खानामा मात्र सेवन गर्नुपर्छ। राती दही सेवन गर्नु हानिकारक मानिन्छ।

६. ग्रीन टी

ग्रीन टि एन्टिअक्सिडेन्टको सबैभन्दा राम्रो स्रोत हो। पेट सफा राख्न, रगतको शुद्धिकरणका लागि समेत ग्रीन टि उपयोगी हुन्छ। ग्रीन टिमा यस्तो तत्व हुन्छ, जसले शरीरमा रोगसँग लड्ने क्षमता बढाउँछ। यो छाला, केस, हड्डी स्वस्थ्य राख्न प्रभावकारी मानिन्छ। ग्रीन टिमा एन्टि क्यान्सर गुण समेत हुने अध्ययनहरुबाट थाहा भएको छ।

७. गहुँको पातको रस

गहुँको पातको रस निकै उपयोगी हुन्छ, स्वास्थ्यका लागि। यद्यपी धेरै कमलाई मात्र यसबारे थाहा छ। गहुँको पातको रसले खासगरी दम, गलाको इन्फेक्सन, चिसो, रुँघा, पखला लाग्नबाट बचाउँछ।

८. बेसार

धेरैले बेसारलाई सामान्य मसालको रुपमा लिन्छन्, जसले सब्जीको रंग र स्वादमा प्रभाव पार्छ। यद्यपी बेसार मसला मात्र होइन, यो उत्तिकै औषधिय गुणले भरिपूर्ण छ। बेसारले शरीरको प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउँछ। शरीरको दुखाई कम गर्न पनि यो उपयोगी हुन्छ। केस, छालाको सौन्दर्य निखार्न समेत बेसारको प्रयोग गर्न सकिन्छ।

९. दालचिनी

दालचिनी धेरै परिकारको स्वाद बढाउन प्रयोग गरिन्छ। यसको सेवनले स्वाद मात्र बढ्दैन, रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता पनि बढाउँछ। यसको सेवनले ब्लड शुगर लेभल नियन्त्रणमा सहयोग पुग्छ। त्यसैले खानामा दालचिनीको प्रयोग लाभदायक हुन्छ।

१०. लसुन

लसुन, जो दिनहुँ भान्सामा प्रयोग हुन्छ। यसलाई पकाएर वा काँचो खान सकिन्छ। लसुनमा भिटामिन बि-६, भिटामिन-सि, आइरन र फस्फोरस जस्ता तत्व पाइन्छ। यसमा एन्टि फंगल र एन्टि ब्याक्टेरियल गुण पनि पाइन्छ। लसुनको सेवनले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ।

११. ड्राइ फुड्स

नियमित रुपले ड्राई फुड्स सेवन गर्नुपर्छ। काजु, बदाम आदिको सेवनले पनि रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ। ड्राई फुड्समा ओमेगा-३ फ्याटी एसिड, जिंक, म्याग्नेसियम, भिटामिन इ जस्तो तत्व पाइन्छ।

१२. भिटामिन सी युक्त खानेकुरा

कागति, सुन्तला, अमला, किवी जस्ता फल भिटामिन सिको राम्रो स्रोत हुन्। यस्ता फलको सेवनले पनि रोगसँग लड्ने क्षमता बृद्धि गर्छ।

१३. मौसमी फल

प्राकृतिले हाम्रो शरीरको आवश्यक्ता अनुसार फलहरु दिएका छन्। जुन मौसममा, शरीरलाई जस्तो पोषण तत्व आवश्यक हुन्छ। त्यही अनुसार फलहरु प्राप्त हुन्छ। त्यसैले मौसम अनुसार फल सेवन गर्नुपर्छ। फलले शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन मद्दत गर्छ।