सामाजिक, आर्थिक, र राजनीतिक संरचनाहरूको अध्ययन गर्दा, मानव समाजका विभिन्न आयामहरूमा विचारधाराहरूको प्रभाव महत्त्वपूर्ण देखिन्छ। साम्यवाद भनेको यस्तो विचारधारा हो जसले समानता, साझा सम्पत्ति, र वर्गहीन समाजको परिकल्पना गर्छ। यस लेखमा “के मानव जीन जैविक दृष्टिकोणले साम्यवादतर्फ झुकाव राख्छ?”, यो प्रश्नमा घोत्लने प्रयाश गरिएको छ। जसमा सहकार्य, परोपकार, र समानताको जैविक आधारको विश्लेषण गरिन्छ र सामाजिक र वातावरणीय प्रभावहरूको भूमिका समेत उजागर गरिएको छ।

अनुसन्धानहरूले देखाएका छन् कि मानव जीनले सहकार्य, परोपकार, र समानताको गुणहरूलाई गहिरो रूपमा प्रभावित गर्छ। जस्ताे कि, ओक्सिटोसिन र वासोप्रेसिन जस्ता जीनहरूले मानिसमा सहानुभूति, सहयोग, र सामाजिक सम्बन्धको भावना उत्पन्न गर्छन् भन्ने छ। यी न्यूरोपेप्टाइडहरू, (खासगरी ओक्सिटोसिन)ले सामाजिक सम्बन्धको मजबूती, विश्वास, र समूहभित्रको सहयोगलाई प्रोत्साहन गर्छन्। यसले देखाउँछ कि जैविक रूपमै मानवजातीमा सहकार्य र परोपकारको प्रवृत्ति विद्यमान छ।

एक अध्ययनमा, ओक्सिटोसिनको स्तर उच्च भएका व्यक्तिहरूमा सहकार्य र विश्वासको भावना बढी देखियो। यसैगरी, वासोप्रेसिनले पुरुषहरूमा सम्बन्धको निकटतालाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ भन्ने छ। यी जीनहरूको क्रियाकलापले मानव समाजमा सहयोग र परोपकारको भावना सुदृढ गर्छ। जसले यो देखाउँछ कि जैविक रूपमा नै मानव जीनहरूले सहकार्य र समानताको भावना वृद्धि गर्ने गुणहरू राख्छन्।

हजारौं वर्षको मानव विकास क्रममा, सहकार्य र परोपकारले समूहहरूको अस्तित्वलाई सुनिश्चित गरेको छ। प्रारम्भिक मानव समाजमा, सहकार्यले शिकारी-संकलक समूहहरूको जीविका र सुरक्षालाई सुनिश्चित गरेको थियो।यसैगरी, समूहको भलाइका लागि व्यक्तिगत स्वार्थ त्याग गर्ने प्रवृत्तिले सहकार्यको भावना प्राकृतिक चयनद्वारा सुदृढ भएको थियो। जसको फलस्वरुप मानव समाजको विकासक्रममा, समूहभित्रको सहकार्यले समूहको अस्तित्व र सफलतालाई सुनिश्चित गर्यो। उदाहरणका लागि, प्रारम्भिक मानव समूहहरूले साझा स्रोतहरू प्रयोग गरेर शिकार गर्थे र खाना बाँड्ने गर्थे। यस प्रकारको सहयोगले समूहको जीविका र सुरक्षालाई सुनिश्चित गर्यो। यसले साम्यवादको मूल सिद्धान्तहरूसँग साम्यता राख्छ, जहाँ समानता र साझा भलाइलाई प्राथमिकता दिइन्छ।

सहकार्यको विकासक्रममा, प्राकृतिक चयनले परोपकारको भावना पनि सुदृढ गर्यो। सहकार्य र परोपकारले समूहको अस्तित्वलाई सुनिश्चित मात्र गरेन, तर व्यक्तिहरूको स्वास्थ्य र सुरक्षालाई पनि बढावा दियो। यसले देखाउँछ कि मानव समाजमा सहकार्य र परोपकारको भावना जैविक रूपमै सुदृढ छ।

तथापी, जैविक आधारले मानवमा सहकार्य र परोपकारको प्रवृत्ति विकसित गरेको भए तापनि, सामाजिक र वातावरणीय प्रभावहरूले यी गुणहरूको अभिव्यक्तिलाई प्रभाव पार्छ। सामाजिक संरचना, आर्थिक असमानता, र सांस्कृतिक मूल्यहरूले जैविक गुणहरूको प्रदर्शनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्। आधुनिक समाजमा, प्रतिस्पर्धा र व्यक्तिगत स्वार्थ प्रबल छ, जसले सहकार्य र समानताको भावना कमजोर पार्न सक्छ। उदाहरणका लागि, आर्थिक असमानता भएका समाजहरूमा सहकार्य र परोपकारको भावना कमजोर हुन्छ। सामाजिक संरचनामा असमानता, उत्पीडन, र अन्यायले जैविक गुणहरूको अभिव्यक्तिलाई कमजोर पार्छ। तर, समाजले समानता, न्याय, र सहकार्यको मूल्यलाई प्रोत्साहन गरेमा, जैविक गुणहरूको अभिव्यक्ति सुदृढ हुन सक्छ। उदाहरणका लागि, नर्वे, डेनमार्क, र स्वीडेन जस्ता देशहरूमा, सामाजिक समानता र न्यायको उच्च स्तरले सहकार्य र परोपकारको भावना बलियो बनाएको छ। यसले देखाउँछ कि जैविक गुणहरूको अभिव्यक्ति सामाजिक र वातावरणीय प्रभावहरूमा निर्भर गर्दछ।

एउटा अर्को प्रसङ्गमा, आधुनिक प्रविधिहरू, जस्तै जीन सम्पादन र जीनोमिक्स, आदिले मानव जीनमा प्रत्यक्ष परिवर्तन गर्ने क्षमता राख्छन्। यसले सहकार्य, परोपकार, र समानता जस्ता गुणहरूको वृद्धि सम्भव बनाउँछ। उदाहरणका लागि, CRISPR (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats), जस्ता प्रविधिहरूले वैज्ञानिकहरूलाई जीवित प्राणीहरूको DNA मा परिवर्तनहरू गर्न सक्षम बनाउँछ।यस्ता प्रविधिहरूले मानव जीनोममा आवश्यक परिवर्तनहरू गर्न सक्ने सम्भावना छ, जसले भविष्यमा सामाजिक व्यवहारलाई पनि प्रभावित गर्न सक्छ। तर, यो प्रक्रिया नैतिक र सामाजिक दृष्टिकोणले जटिल छ, जसमा जैविक र सामाजिक दुवै पक्षहरूको समन्वय आवश्यक छ। जीन सम्पादनले सहकार्य र परोपकार जस्ता गुणहरूको वृद्धि गर्न सक्छ, तर यसले समाजमा नयाँ प्रकारका असमानता र अन्याय पनि उत्पन्न गर्न सक्छ। विज्ञान र प्रविधिको विकासले मानव समाजलाई रूपान्तरण गर्न सक्छ, तर यसले नैतिक र सामाजिक चुनौतीहरू पनि सिर्जना गर्छ। मानव जीनमा जैविक परिवर्तन गर्दा, सामाजिक न्याय, नैतिकता, र समानताको सिद्धान्तलाई ध्यानमा राख्न आवश्यक छ।

हालसालैका अध्ययनहरूले देखाएका छन् कि मानव समाजमा सहकार्य, परोपकार, र समानताको गुणहरूको उपस्थिति व्यापक छ। तर, भविष्यमा यी गुणहरूको वृद्धि र विकास जैविक र सामाजिक दुवै कारकहरूमा निर्भर छ। यदि समाजले समानता, न्याय, र सहकार्यको मूल्यलाई प्रोत्साहन गर्छ भने, यी गुणहरूको जैविक प्रवृत्ति बढ्न सक्छ। तर, यदि सामाजिक असमानता र अन्याय बढ्दै जान्छ भने, यी गुणहरूको अभिव्यक्ति घट्न सक्छ। उदाहरणका लागि, समाजमा आर्थिक असमानता र सामाजिक विभाजनले सहकार्य र परोपकारको भावना कमजोर पार्न सक्छ। यसैले, मानव समाजमा जैविक गुणहरूको वृद्धि र विकास सामाजिक वातावरणमा निर्भर गर्दछ। यदि समाजले सहकार्य, समानता, र न्यायलाई प्रोत्साहन गर्छ भने, मानव जीनमा यी गुणहरूको वृद्धि सम्भव छ। तर, यो निश्चित छैन कि भविष्यमा समाज उत्तरोत्तर सुधार हुँदै जान्छ।

यस्र्थ, “के मानव जीन जैविक रूपमा साम्यवादतर्फ झुक्दैछ?” भन्ने प्रश्नको उत्तर खोज्दा, हामी देख्न सक्छौं कि सहकार्य, परोपकार, र समानताको गुणहरूले मानव जीनमा गहिरो रूपमा जरा गाडेका छन्। तर, यी जैविक गुणहरूको अभिव्यक्ति सामाजिक वातावरण र परिस्थितिहरूमा निर्भर गर्दछ। यदि समाजले समानता, न्याय, र सहकार्यलाई प्रोत्साहन गर्छ भने, मानव जीनमा यी गुणहरूको वृद्धि सम्भव छ। तर, यो निश्चित छैन कि भविष्यमा समाज उत्तरोत्तर सुधार हुँदै जानेछ। सामाजिक असमानता, आर्थिक संकट, र अन्याय जस्ता समस्याहरूले भविष्यमा समाजलाई अवरुद्ध गर्न सक्छन्।

यसैले, यो संसार मार्क्सले भविष्यवाणी गरेजस्तो एकदिन अनिवार्य रुपमा उत्तम स्थान बन्ने ग्यारेन्टी छैन। तर, सामाजिक र जैविक दृष्टिकोणबाट सुधारको सम्भावना भने कायम नै छ। मानव जीनको अध्ययनले देखाएको छ कि सहकार्य, परोपकार, र समानताको गुणहरूले मानवमा गहिरो रूपमा जरा गाडेका छन्।