परिचय

समाजवाद एक राजनीतिक र आर्थिक सिद्धान्त हो, जसको मूल ध्येय सम्पत्ति र सत्ताको पुनर्वितरण मार्फत समानताको प्राप्ति गर्नेमा निहित छ। यस विचारधाराले सबैको कल्याणका लागि समाजिक न्याय र समानतालाई प्राथमिकता दिन्छ। यसको उद्देश्य समृद्धि र सत्ताको समान वितरण मार्फत समाजका हरेक सदस्यको जीवन स्तरलाई अधिकतम उन्नति गर्ने हो।

यस लेखमा, हामीले समाजवादी सिद्धान्तमा वितरणलाई  कसरी परिभाषित गरिएको छ, सो का बारेम चर्चा गरेका छौँ  ।साथै यसै लेखमा हामिले विभिन्न सन्दर्भहरूमा यसको प्रयोग र समकालीन समाजमा उसका प्रभावहरूको बारेको अन्वेषण र समाजवादले समानता र साझेदारीलाई कसरी महत्व दिन्छ, यसको विश्लेषण पनि।

समाजवादको मुख्य आदर्श "प्रत्येकबाट उसको सामर्थ्य अनुसार, प्रत्येकलाई उसको आवश्यकता अनुसार" भन्ने सिद्धान्तमा आधारित छ। यस विचारधाराले सम्पत्ति र सत्ताको समान वितरणको महत्वलाई जोड दिन्छ। हामी विभिन्न समाजवादी चिन्तकहरूका दृष्टिकोण र उनीहरूले समाजवादी नीतिहरूमा कसरी प्रभाव पारेका छन् भन्ने कुरालाई पनि हेर्नेछौं।

यसै लेखको माध्यमबाट, हामीले समाजवादी वितरणको वास्तविकता र आदर्शबीचको अन्तरको खोजी गर्नेछौं।अनि, विभिन्न समय र स्थानमा यसको प्रयोगको अध्ययन मार्फत, समाजवादको सिद्धान्त र व्यवहारबीचको सम्बन्धलाई बुझ्ने प्रयास गर्नेछौं।

समाजवादमा वितरणको सैद्धान्तिक आधारहरू

समाजवादमा वितरणको सैद्धान्तिक आधारहरू समाजिक न्याय र समानताका प्रमुख सिद्धान्तहरूमा आधारित छन्।माथी उल्लेख गरिए झैँ, यस विचारधाराको मूल मन्त्र "प्रत्येकबाट उसको सामर्थ्य अनुसार, प्रत्येकलाई उसको आवश्यकता अनुसार" भन्ने हो। यो सिद्धान्तले व्यक्तिको योगदान र आवश्यकतालाई मान्यता दिन्छ, जसले समाजवादी सोचमा एक केन्द्रीय स्थान राख्दछ।

समाजवादमा, राज्य, सहकारी संस्थाहरू, र अन्य संस्थाहरूको भूमिका वितरण प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्नमा महत्त्वपूर्ण मानिन्छ। राज्यले समाजवादी अर्थतन्त्रको निर्देशन र नियन्त्रण गर्ने भूमिका निर्वाह गर्दछ, जसले समाजवादी सिद्धान्तहरू अनुसार सम्पत्तिको न्यायोचित वितरण सुनिश्चित गर्न मद्दत गर्दछ। सहकारी संस्थाहरूले समुदायमा आधारित सहकार्य र साझेदारी मार्फत उत्पादन र वितरण प्रक्रियालाई सहयोग पुर्‍याउँछन्।

समाजवादी चिन्तकहरू जस्तै मार्क्स, एंगेल्स, र लेनिनका दृष्टिकोणहरूले समाजवादी वितरणको नीतिहरूमा गहिरो प्रभाव पारेका छन्। कार्ल मार्क्सले उत्पादनका साधनहरूमा सामूहिक स्वामित्वको महत्वलाई बल दिए, जसले वितरणमा समानता सुनिश्चित गर्ने बाटो प्रशस्त गर्न सक्छ। उदाहरणका रूपमा, औद्योगिक क्रान्ति पछाडिको श्रमिक वर्ग र पूँजीपतिहरूबीचको असमानतालाई चित्रण गर्दै मार्क्सले, उत्पादनका साधनहरूको सामूहिक स्वामित्वले मात्रै यश असमानतालाई कम गर्न सकिन्छ भन्ने तर्क गरे।

अर्कातिर फ्रेडरिक एंगेल्सले समाजवादी राज्यको आवश्यकता र यसको समाजमा वितरणको भूमिकालाई जोड दिए। उनले उद्घाटन गरे कि समाजवादी राज्यले उत्पादन र वितरण प्रक्रियाहरूमा न्यायोचित व्यवस्थापन सुनिश्चित गर्ने छ, जसले सबै समुदायका सदस्यहरूलाई उनीहरूको आवश्यकताअनुसार सामग्री प्रदान गर्न मद्दत गर्दछ। यसको एक प्रत्यक्ष उदाहरण उनले दिएको "उत्पादनका साधनहरूमा सामूहिक स्वामित्व" को अवधारणा हो, जसले सबैको लागि समान पहुँच र समानतालाई सुनिश्चित गर्ने छ।

यस्तै, व्लादिमिर लेनिनले राज्यको भूमिकालाई अझ बलियो बनाउँदै, समाजवादी अर्थतन्त्रमा नियन्त्रण र निर्देशनको महत्वलाई प्रदर्शित गरे। उनको नेतृत्वमा रूसी क्रान्तिको पछि, सोवियत संघले उत्पादन र वितरणका क्रियाकलापहरूमा राज्यको कडा नियन्त्रण स्थापित गर्यो। यसले उद्योग र कृषिमा भूमिका निभाउँदा सहकारी संस्थाहरूको विकास र समर्थन गरेर व्यापक समाजिक लाभ पुर्‍याउने कोशिस गरियो। लेनिनको यो दृष्टिकोणले राज्य नियन्त्रित अर्थतन्त्रको माध्यमबाट समाजवादी वितरणको आदर्शहरूलाई प्रायोगिक रूपमा कार्यान्वयन गर्ने प्रक्रियामा सहयोग पुर्‍यायो।

यस तरिकाले, मार्क्स, एंगेल्स, र लेनिनका सिद्धान्तहरू र उनीहरूले प्रस्तुत गरेका उदाहरणहरूले समाजवादी वितरणकानीतिहरूमा महत्वपूर्ण प्रभाव पारेका छन्। यी चिन्तकहरूको कार्यले समाजवादी वितरणको सिद्धान्त र प्रयोगका विविध आयामहरूलाई उजागर गर्न मद्दत गरेको छ, जसले समाजमा न्यायोचित र समानतामूलक वितरण प्रणाली स्थापना गर्ने बाटो निर्देशन गर्दछ। 

मार्क्सको विचारहरूले समाजवादी वितरणको आधारशिला राख्दछ, जसले समाजका सबै सदस्यहरूलाई उनीहरूको आवश्यकताअनुसार सम्पत्ति र सेवाहरूको पहुँच प्रदान गर्ने लक्ष्य राख्दछ। एंगेल्सको विचारहरूले समाजवादी राज्यको ढाँचालाई मजबूती प्रदान गर्दछ, जसले सामूहिक स्वामित्व र वितरण प्रणालीलाई कार्यान्वयन गर्ने क्षमता राख्दछ। लेनिनका नेतृत्व र कार्यहरूले राज्यको नियन्त्रण र निर्देशनमा समाजवादी वितरणको प्रयोगलाई वास्तविकतामा उतार्ने ठोस उदाहरणहरू प्रस्तुत गर्दछ। 

यस प्रकारले, समाजवादी वितरणका सैद्धान्तिक आधारहरू र उनीहरूको प्रयोगमा मार्क्स, एंगेल्स, र लेनिनका विचारहरूले प्रदान गरेका दृष्टान्तहरूले समाजमा न्यायोचित वितरण प्रणाली स्थापना गर्ने कार्यमा ठूलो भूमिका निर्वाह गरेका छन्। यी दृष्टान्तहरूले समाजवादी वितरणको आदर्शहरूलाई विभिन्न समय र स्थानमा कसरी कार्यान्वयन गरिएको छ भन्ने कुरालाई उजागर गर्ने साथै, यसका चुनौतीहरू र सफलताहरूलाई पनि प्रदर्शन गर्दछ। यसले भविष्यका समाजवादी प्रयासहरूलाई मार्गदर्शन र प्रेरणा प्रदान गर्ने आधार पनि प्रस्तुत गर्दछ।

यी चिन्तकहरूका दृष्टिकोणहरूले समाजवादी वितरणको नीतिहरूमा विभिन्न तवरमा प्रभाव पारेका छन्। मार्क्सको सामूहिक स्वामित्वको सिद्धान्तले उत्पादनका साधनहरूको न्यायोचित वितरणको मार्ग प्रशस्त गर्ने कार्य गरेको छ। एंगेल्सको विचारहरूले समाजवादी राज्यको निर्माण र यसको समाजमा वितरणको महत्वलाई उजागर गरेको छ। लेनिनको कार्यले राज्यको नियन्त्रण र व्यवस्थापनमा ठोस दृष्टिकोण प्रस्तुत गर्दछ, जसले समाजवादी अर्थतन्त्रलाई निर्देशित गर्ने नीतिहरूको विकासमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएको छ। यसले समाजवादी वितरणको मूल्यांकनमा राज्यको नेतृत्व र भूमिकालाई अझ बलियो तुल्याउँछ।

समाजवादी विचारधारामा वितरणको प्रक्रियामा सहकारी संस्थाहरू र समुदाय आधारित संगठनहरूको भूमिका पनि महत्त्वपूर्ण छ। यस्ता संस्थाहरूले उत्पादन र वितरणको प्रक्रियामा सहभागिता र सहकार्यलाई बढावा दिँदै, समाजवादी आदर्शहरूको प्रायोगिक कार्यान्वयनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्दछ। यसले व्यक्तिहरू र समुदायहरूलाई समाजवादी अर्थतन्त्रको निर्माण र संचालनमा सक्रिय रूपमा सहभागी हुन अवसर प्रदान गर्दछ।

अन्ततः, समाजवादमा वितरणका सैद्धान्तिक आधारहरू समाजिक न्याय, समानता र सहकार्यमा आधारित छन्। मार्क्स, एंगेल्स, र लेनिन जस्ता चिन्तकहरूका विचारहरूले समाजवादी वितरणको नीतिहरूमा गहिरो प्रभाव पारेका छन्, जसले समाजवादी अर्थतन्त्रको निर्देशन र व्यवस्थापनमा राज्य, सहकारी संस्थाहरू, र समुदाय आधारित संगठनहरूको महत्त्वलाई उजागर गर्दछ। यस सैद्धान्तिक आधारहरूको समझ र कार्यान्वयनले समाजवादी आदर्शहरूलाई वास्तविकतामा परिणत गर्ने प्रक्रियामा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउँछ।

ऐतिहासिक कार्यान्वयन र विविधताहरू

समाजवादी वितरणका व्यावहारिक प्रयोगहरू विश्वभरि विविध रूपमा देखा परेका छन्। सोवियत संघ, क्युबा, र स्क्यान्डिनेभियन देशहरूमा समाजवादी वितरणका प्रयोगहरूले उल्लेखनीय सफलता र चुनौतीहरू दुवैलाई प्रस्तुत गरेका छन्।

सोवियत संघले मार्क्सवाद-लेनिनवादको सिद्धान्तलाई अपनाएर औद्योगिक र कृषि उत्पादनमा राज्यको स्वामित्व र नियन्त्रण स्थापित गर्‍यो। यसले शिक्षा, स्वास्थ्य सेवा, र आवास जस्ता मौलिक सेवाहरूमा व्यापक पहुँच प्रदान गरेर सामाजिक समानतामा उल्लेखनीय सफलता हासिल गर्‍यो। तथापि, आर्थिक नवाचार र व्यक्तिगत पहलको अभाव, साथै प्रशासनिक अकुशलता र भ्रष्टाचारले अन्ततः यसको पतनमा योगदान गर्‍यो।

क्क्युबाले स्वास्थ्य सेवा र शिक्षामा उल्लेखनीय सफलता हासिल गरेको छ, जहाँ राज्यले नागरिकहरूलाई निःशुल्क सेवाहरू प्रदान गर्दछ। यसले उच्च स्वास्थ्य सेवा मानक र शिक्षामा सामान्य पहुँच सुनिश्चित गर्ने क्षमता प्रदर्शन गर्‍यो। यद्यपि, आर्थिक विकास र विविधतामा सीमितता, साथै अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्धहरूले आर्थिक चुनौतीहरू सिर्जना गरेका छन्।

स्क्यान्डिनेभियन देशहरूले सामाजिक लोकतन्त्रको मोडेलमा आधारित समाजवादी वितरण प्रणालीलाई सफलतापूर्वक अपनाएका छन्। उच्च कर दरहरू मार्फत संकलित राजस्वलाई व्यापक सामाजिक कल्याणका कार्यक्रमहरूमा लगानी गरी सामाजिक समानतामा ठूलो सफलता हासिल गरिएको छ। यसले समाजवादी वितरण र पूँजीवादी अर्थतन्त्रको संयोजनबाट समृद्धि र समानता दुवैलाई सम्बोधन गर्न सक्ने क्षमता प्रदर्शन गरेको छ।

समाजवादका विविधताहरू :

समाजवाद विविध रूपहरूमा विकसित भएको छ, जसमा मार्क्सवाद-लेनिनवाद, लोकतान्त्रिक समाजवाद, र सामाजिक लोकतन्त्र समावेश छन्। प्रत्येकको आफ्नै विशेषता र वितरणको दृष्टिकोण छ। 

मार्क्सवाद-लेनिनवाद: राज्यको कडा नियन्त्रण र उत्पादनका साधनहरूमा सामूहिक स्वामित्वमा जोड दिन्छ, जसले समाजका सबै सदस्यहरूमा सम्पत्ति र सेवाहरूको समान वितरणलाई सुनिश्चित गर्ने प्रयास गर्दछ।

लोकतान्त्रिक समाजवाद: व्यक्तिगत स्वतन्त्रता र लोकतान्त्रिक अधिकारहरूलाई महत्व दिन्छ भने समाजवादी अर्थतन्त्रको विकासमा जनताको भागीदारीलाई प्रोत्साहित गर्दछ।

सामाजिक लोकतन्त्र: एक मिश्रित अर्थतन्त्रको समर्थन गर्दछ, जहाँ पूँजीवादी बजार अर्थतन्त्र र सामाजिक कल्याणका कार्यक्रमहरू एकसाथ सञ्चालन हुन्छ। यो सामाजिक सुरक्षा र समानतालाई सुनिश्चित गर्ने साथै आर्थिक प्रगतिलाई प्रोत्साहित गर्दछ।

प्रत्येक दृष्टिकोणले वितरणका अप्ठ्यारा चुनौतीहरू र सम्भावनाहरूलाई उजागर गर्दछ। समाजवादी वितरणका केस स्टडीहरूले देखाए अनुसार, सफलता र चुनौतीहरू समाजवादी नीतिहरूको कार्यान्वयनका विधि र स्थानीय सन्दर्भमा निर्भर गर्दछ। सोवियत संघ र क्युबाले सामाजिक समानतामा महत्वपूर्ण सफलता हासिल गरे, तर आर्थिक नवाचार र व्यक्तिगत स्वतन्त्रतामा सीमितता भोगे। स्क्यान्डिनेभियन देशहरूले आर्थिक समृद्धि र सामाजिक कल्याणको संयोजनमा सफलता हासिल गरे।

समाजवादी वितरणका यी विविध दृष्टिकोणहरू र कार्यान्वयनहरूले समाजवादका सिद्धान्तहरू विभिन्न समय र स्थानमा कसरी अनुकूलन र प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने कुरालाई देखाउँछ। यसले समाजवादी वितरणको आदर्श र व्यवहारबीचको सम्बन्धलाई गहिराइमा बुझ्न मद्दत पुर्‍याउँछ।

समाजवादमा वितरणको समकालीन प्रासंगिकता र बहसहरू

समाजवादी वितरणको अवधारणा आजका वैश्विक चुनौतीहरूमा अत्यन्त प्रासंगिक छ। आय असमानता, जलवायु परिवर्तन, र स्वास्थ्य सेवाका समस्याहरूले समाजमा गहिरो प्रभाव पारेका छन्, र समाजवादी वितरणका सिद्धान्तहरूले यी समस्याहरूको समाधानमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउन सक्छ। आय असमानताको मामलामा, समाजवादी वितरणले धन र सम्पत्तिको न्यायोचित वितरण मार्फत समाजका विभिन्न तहहरूमा आर्थिक समानता सुनिश्चित गर्ने प्रयास गर्दछ। जलवायु परिवर्तनको सन्दर्भमा, समाजवादी नीतिहरूले पर्यावरणीय संरक्षण र स्थायी विकासलाई प्राथमिकता दिन सक्छ, जसले संसाधनहरूको जिम्मेवारीपूर्ण वितरण र प्रयोगलाई प्रोत्साहित गर्दछ। स्वास्थ्य सेवामा, समाजवादी अवधारणाले सबैका लागि समान पहुँचको माध्यमबाट सार्वजनिक स्वास्थ्यको सुधारलाई सम्बोधन गर्ने क्षमता राख्दछ।

समाजवादी वितरणका बारेमा सामान्य आलोचना र गलतफहमीहरू पनि छन्, जसमा प्रेरणाको अभाव र अकुशलता जस्ता मुद्दाहरू समावेश छन्। आलोचकहरू दावी गर्छन् कि समाजवादी वितरणले व्यक्तिहरूलाई उच्च प्रदर्शन गर्न वा नवाचार गर्न प्रेरित गर्दैन, र यसले अर्थतन्त्रमा अकुशलता र संसाधनहरूको दुरुपयोग सिर्जना गर्न सक्छ। तथापि, यी आलोचनाहरू समाजवादी नीतिहरूको समकालीन अनुकूलन र विकासको पूर्ण समझ बिना गरिएका हुन सक्छन्। समाजवादी वितरणका मोडेलहरू व्यक्तिगत प्रेरणा र समुदायको कल्याणलाई संतुलित गर्ने तरिकाहरूमा विकसित गर्न सकिन्छ, र संसाधनहरूको कुशल वितरणमा केन्द्रित गर्ने नवाचारी उपायहरू अपनाउन सकिन्छ।

युवा पुस्तामा समाजवादी विचारहरूप्रति बढ्दो रुचि आजको राजनीतिमा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पारिरहेको छ। यसले समाजवादी नीतिहरू र वितरणका सिद्धान्तहरूलाई नयाँ दृष्टिकोण र समर्थन प्रदानगरेको छ, जसले समकालीन राजनीतिमा नवीनता र परिवर्तनको सम्भावनालाई प्रशस्त गर्दछ। युवा पुस्ताको यो रुचि आय असमानता, जलवायु परिवर्तन, र सामाजिक न्यायका मुद्दाहरूमा ठोस कार्यहरूको माग गर्दछ, जसले राजनीतिक दलहरूलाई यी मुद्दाहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्न बाध्य गर्दछ। यसको परिणामस्वरूप, समाजवादी विचारहरू र नीतिहरू पुनः चर्चामा आएका छन्, र कतिपय मामलाहरूमा, नीति निर्माण र सरकारी कार्यक्रमहरूमा उनीहरूको प्रभाव देखा पर्न थालेको छ।

यस बढ्दो चासोले समाजवादी वितरणका सिद्धान्तहरूलाई आजको राजनीतिक र सामाजिक सन्दर्भमा नवीनता र प्रासंगिकता प्रदान गरेको छ। यसले न केवल समाजवादी विचारधाराको पुनर्मूल्यांकनमा सहयोग गरेको छ, तर समाजवादी नीतिहरू र सिद्धान्तहरूलाई आधुनिक समस्याहरूको समाधानमा प्रभावकारी माध्यमको रूपमा पुनः स्थापित गर्ने प्रयासमा पनि सहयोग पुर्‍याएको छ। यसले समाजवादी वितरणका सिद्धान्तहरूको विकास र अवलम्बनलाई अझै पनि महत्वपूर्ण र सार्थक बनाएको छ, विशेष गरी जब विश्व सामाजिक, आर्थिक र पर्यावरणीय चुनौतीहरूसँग जुधिरहेको छ। 

यस प्रकार, समाजवादी वितरणको अवधारणा र यसको समकालीन प्रासंगिकता नै समाजवादी विचारधाराको पुनर्जागरण र युवा पुस्तामा यसको बढ्दो लोकप्रियतालाई जनाउँछ। यसले नयाँ पुस्तालाई आफ्नो भविष्य र समाजको भविष्य निर्माणमा सहभागी हुन प्रेरित गर्दछ, र समाजवादी विचारधारा र नीतिहरूलाई आधुनिक समयका चुनौतीहरूसँग जोड्ने प्रयासमा सक्रिय योगदान गर्ने क्षमता प्रदान गर्दछ।

निष्कर्ष

यस लेखमा, हामीले समाजवादमा वितरणको अवधारणालाई विभिन्न आयामहरूमा विश्लेषण गरेका छौं, जसले यसको परिभाषा र कार्यान्वयनमा रहेको जटिलतालाई उजागर गर्दछ। समाजवादी सिद्धान्तहरूको वितरणलाई समझ्दा र प्रयोगमा ल्याउँदा धेरै चुनौतीहरू छन्, तर यसले समाजमा आर्थिक र सामाजिक समानता सुनिश्चित गर्ने क्षमता पनि राख्छ।

समाजवादी सिद्धान्तहरूले आजका सामाजिक र आर्थिक असमानताहरूलाई सम्बोधन गर्ने सम्भावना राख्दछ, जबकि यसका आदर्शहरूलाई व्यवहारमा ल्याउने कार्य सजिलो छैन। समाजवादी वितरणका मोडेलहरूले आय असमानता, जलवायु परिवर्तन, र स्वास्थ्य सेवाजस्ता वैश्विक चुनौतीहरूलाई सम्बोधन गर्ने क्षमता राख्दछ, तर यसले व्यक्तिगत प्रेरणा र नवाचारलाई पनि समर्थन गर्नु पर्दछ।

समाजवाद र वितरणका अवधारणाहरू वैश्विक आवश्यकता र दबावहरूको प्रतिक्रियामा विकसित हुँदै जान्छन्। युवा पुस्तामा बढ्दो रुचि र वैश्विक चुनौतीहरूसँग जुध्ने क्षमताले समाजवादी विचारहरूलाई नयाँ दृष्टिकोण र समर्थन प्रदान गरेको छ। यसको भविष्य यसको विचारहरूलाई अझ अनुकूल र प्रभावकारी तरिकाले विकसित गर्ने र समाजमा न्यायोचित वितरणका आदर्शहरूलाई प्रायोगिक रूपमा कार्यान्वयन गर्ने क्षमतामा निहित छ। त्यसैले, समाजवाद र वितरणका अवधारणाहरू आगामी दिनहरूमा समाजिक र आर्थिक न्यायका लागि आशाका किरणको रूपमा रहनेछन्।

थप पढ्नका लागि

यस सम्बनधी अािधकारिक तथा थप जानकारीकाे लागि  निम्नलिखित पुस्तकहरू, लेखहरू, र अन्य स्रोतहरू उपयोगी हुन सक्छन-लेखक।

कार्ल मार्क्स र फ्रेडरिक एंगेल्स - "कम्युनिस्ट मेनिफेस्टो": समाजवाद र कम्युनिज्मका मूल सिद्धान्तहरूको परिचय प्रदान गर्दछ।

व्लादिमिर लेनिन - "राज्य र क्रान्ति": समाजवादी राज्यको भूमिका र वितरणको प्रक्रियामा राज्यको नियन्त्रणको महत्वको विश्लेषण गर्दछ।

थॉमस पिकेटी - "क्यापिटल इन द ट्वेन्टी-फर्स्ट सेन्चुरी": आधुनिक अर्थतन्त्रमा धनको वितरण र असमानताका विषयमा गहिरो अध्ययन प्रस्तुत गर्दछ।

माइकल न्यूमन - "समाजवाद: ए वेरी शर्ट इन्ट्रोडक्शन": समाजवादका मूलभूत विचारहरू र इतिहासको संक्षिप्त परिचय।

रॉबर्ट हाइलब्रोनर - "द वर्ल्डली फिलॉसफर्स": अर्थशास्त्रका महान चिन्तकहरूका जीवन र विचारहरूको अवलोकन, समाजवादी विचारहरूलाई पनि समावेश गर्दछ।

डेविड हार्वे - "ए ब्रिफ हिस्ट्री ऑफ निओलिबेरलिज्म": निओलिबेरलिज्म र समाजवादी वितरणका विचारहरूबीचको तुलनात्मक अध्ययन।

बेन्जामिन बार्बर - "स्ट्रांग डेमोक्रेसी": लोकतन्त्र र समाजवादी विचारधाराको संयोजनमा वितरणका सिद्धान्तहरूको प्रयोग।

लेखकको संक्षिप्त नोट: "सिक्दै सिकाउँदै मार्क्सवाद" अन्तर्गत लेखिएको यस लेखमा प्रस्तुत जानकारीहरू विविध द्वितीयक स्रोतहरूबाट संकलन गरिएका हुन् । जुन ज्ञानको विस्तृत समुदायमा पहिले नै चर्चित र साझा गरिएका छन्। हाम्रो उद्देश्य यस ज्ञानको पुन: प्रस्तुतिकरण गरी सिक्ने र सिकाउने कार्यमा योगदान दिनु हो। पाठकहरूको सुझाव र अन्तर्दृष्टिहरूको हामी सधैं स्वागत गर्दछौँ, ज्ञानको यस यात्रालाई तपाईं सचेत पाठकरूको सहभागिताले थप समृद्ध र वलशाली बनाउनेछ। यो हाम्रो बिश्वास हो।धन्यवाद !