सरकारले विलासी वस्तुमा उच्च कर वृद्धि गरेको छ । आइतबार अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले ल्याएको आगामी आर्थिक वर्ष २०७९/८० को बजेटबाट मदिरा, सुर्तीजन्य, महँगा मोटरसाइकल, गाडी, कस्मेटिक सामान लगायत वस्तुको कर उच्चदरमा वृद्धि गरेको हो ।

सरकारले २०० सीसीभन्दा कमका मोटरसाइलकलमा कर नबढाए पनि सोभन्दा बढी सीसीका मोटरसाइकलमा भन्सार, अन्तःशुल्क दुवै बढाएको छ । त्यस्तै, महँगा विद्युतीय गाडीमा समेत भन्सार र अन्तःशुल्क बढाएको छ । यस्तै, बियर, वाइन लगायत मदिराजन्य पदार्थ, सुर्ती, गुट्खा लगायत धुम्रपानजन्य वस्तु, सौन्दर्य वा रुप सज्जा, मोबाइल सेट लगायत विलासी वस्तुको पनि कर बढाएको छ ।                                                                              
कुन वस्तुमा कति बढ्यो कर ?
ड्राइफुड तथा जंकफुडमा अन्तःशुल्क १५ प्रतिशत पुग्यो स् सरकारले विभिन्न ड्राइफुड तथा जंकफुड, इनर्जी ड्रिंक्स, गरम मसलाजन्य खाद्यवस्तु लगायतमा अन्तःशुल्क र भन्सार दर बढाएको छ । सरकारले आर्थिक विधेयक २०७९ मार्फत नरिवल, बदाम, काजु र पिस्ताको अन्तःशुल्कदर ५ बाट १५ प्रतिशत पुर्याएको छ । यस्तै, सुपारीमा अन्तःशुल्ल्क प्रतिकिलो २५ बाट १०० रुपैयाँ पुगेको छ ।

मरिच र दालचिनी पनि अन्तःशुल्क दर १५ प्रतिशत कामय भएको छ । ससेज र मासुमा आधारित खाद्य पदार्थमा अन्तःशुल्क १० बाट १५ भएको छ । चुइगम, फ्रेन्च फ्राइ, केराउ, सिमी, कुरिलो, जैतुन, गुलियो मकै, बाँसको तामा र अमिलो फलफूलको आयातमा लाग्ने अन्तःशुल्क १० प्रतिशतबाट बढेर १५ प्रतिशत पुगेको छ । गुलियो कोको धुलो, मम्फली बदाम, भुटेको चना, भुइँकटहर, नास्पाती लगायतका फलफूलमा पनि अन्तःशुल्कदर ५ बाट १५ प्रतिशत पुर्याइएको छ ।

यस्तै, दालमोठ, नमकिन, भुजियामा पनि अन्तःशुल्क ५ बाट बढाएर १५ प्रतिशत बनाइएको छ । सुर्तीरहित सुगन्धित सुपारी प्रतिकेजी २८१बाट ३५० रुपैयाँ कायम भएको छ । इनर्जी ड्रिंक्समा भन्सार प्रतिलिटर १०० रुपैयाँ पुग्यो स् सरकारले इनर्जी ड्रिंक्समा भन्सार शुल्क प्रतिलिटर १०० रुपैयाँ पुर्याएको छ भने अन्तःशुल्क लिटरमा रहेको ३६ बाट बढाएर ५० रुपैयाँ पुर्याएको छ ।

सौन्दर्य सामग्रीमा पनि अन्तःशुल्क १५ प्रतिशत पुग्यो स् सरकारले अधिकांश कस्मेटिक सामानको अन्तःशुल्क ५ प्रतिशतबाट बढाएर १५ प्रतिशत पुर्याएको छ । लिपिस्टक, आँखा सजाउने, नङपालिस, अनुहारमा लगाउने क्रिम, शरीरमा लगाउने लोसन, पेट्रोलियम जेली लगायतको अन्तःशुल्क कर ५ प्रतिशतबाट बढाएर १५ प्रतिशत पुर्याएको छ ।

यस्तै, स्याम्पु, कपाल सिधा र घुमाउरो बनाउने मेसिन, कपाल रङ्गाउने रसायन, कपालमा लगाउने तेल, रङ, क्रिम, कन्डिसनरमा पनि अन्तःशुल्क १० बाट १५ प्रतिशत पुगेको छ ।दन्तमञ्जन, डेन्टल फ्लस, दाह्री काट्ने सामान, पसिना र गन्ध हटाउने सामग्रीहरु तथा अगरबत्तीसम्मको अन्तःशुल्क पनि १० प्रतिशतले बढाइएको छ ।

सरकारले २०० सीसीभन्दा कम क्षमताको मोटरसाइकलमा करको दर घटाएको सरकारले सोभन्दा माथिका मोटरसाइलकलमा उच्चदरले बढाएको छ । सरकारले १२५ देखि २०० सीसीम्मका मोटरसाइकलमा अन्तःशुल्क १० प्रतिशत घटाएको छ । यसअघि ५० प्रतिशत रहेको अन्तःशुल्क ४० प्रतिशत झारेको हो ।

सरकारले २०० देखि २५० सीसीसम्मका मोटरसाइकलमा अन्तःशुल्क २० प्रतिशतले बढाएर ८० प्रतिशत पुर्याएको छ । यसअघि यो रेन्जमा ६० प्रतिशत अन्तःशुल्क रहेको थियो ।

यसैगरी, यही रेन्जको बाइकमा भन्सार शुल्क ३० प्रतिशतबाट बढाएर ४० प्रतिशत बनाइएको छ । यसअघि सबै मोटरसाइकलमा ३० प्रतिशत नै भन्सार लाग्दै आएकोमा २५१ सीसीदेखि ५०० सीसीसम्मका मोटरसाइकलमा बढाएर ७० प्रतिशत पुर्याएको छ । यो रेन्जमा अन्तःशुल्क ८० प्रतिशत पुर्याएको छ ।यस्तै, ५०१ सीसीदेखि माथिका सबै मोटरसाइकल आयात गर्दा भन्सार ८० प्रतिशत भन्सार लाग्नेछ भने १०० प्रतिशत अन्तःशुल्क लाग्नेछ ।

मोबाइलमा दोब्बरले बढ्यो अन्तःशुल्क स् सरकारले महँगा मोबाइलमा लाग्दै आएको अन्तःशुल्क दर दोब्बरले बढाएको छ । यसअघि मोबाइलमा लाग्दै आएको २।५ प्रतिशतको अन्तःशुल्क बढाएर ५ प्रतिशत पुर्याएको छ । अन्तःशुल्क बढाएसँगै महँगा दरका मोबाइलको मूल्य थप बढ्ने भएको हो ।

मदिरामा अन्तःशुल्क र भन्सार दुवै बढ्यो स् सरकारले मदिराजन्य पदार्थमा लाग्ने अन्तःशुल्क र भन्सारदर दुवै बढाएको छ । अल्कोहलरहित बियरमा अन्तःशुल्क प्रतिलिटर २० रुपैयाँबाट ३० रुपैयाँ पुर्याएको छ । त्यसैगरी जौबाट बनेको वियरमा अन्तःशुल्क प्रतिलिटर १९८ रुपैयाँबाट २२८ रुपैयाँ पुर्याइएको छ ।

त्यस्तै, अन्डिनेर्यड इथाय अल्कोहलमा अन्तःशुल्क प्रतिलिटर ७० बाट ८०, एक्स्ट्रा न्युट्रल अल्कोहलमा ७६ बाट ८६, एनहाइड्रस इथानलमा ९ बाट १२ र वाइनमा १९८ बाट २२८ रुपैयाँ पुर्याइएको छ ।

त्यसैगरी, २८.५३ प्रतिशत अल्कोहल भएको मदिरामा प्रतिलिटर ४५० रुपैयाँबाट ४७२ रुपैयाँ, ३४.२३ प्रतिशत अल्कोहल भएकोमा प्रतिलिटर ५५५ रुपैयाँबाट ६१० रुपैयाँ, ३९९४ प्रतिशत अल्कोहल भएको मदिरामा ११०५ रुपैयाँबाट बढाएर १२१५ रुपैयाँ, ४२.८ प्रतिशत अल्कोहल भएको मदिरामा प्रतिलिटर ११८८ रुपैयाँबाट बढाएर १३०६ रुपैयाँ, ४८.५ प्रतिशतसम्म अल्कोहल भएकोमा १५९२ रुपैयाँबाट १७५० रुपैयाँ पुर्याइएको छ ।

चुरोट खिल्लीमा ७ रुपैयाँसम्म बढ्यो

सरकारले चुरोटमा फिल्टरका आधारमा एक खिल्लीमा कम्तीमा ७१ पैसा बढीमा ७ रुपैयाँसम्म कर बढेको हो । स्वास्थ्य जोखिम करलाई यथावत राखेको सरकारले फिल्टर नभएका सुर्तीको चुरोटमा प्रति एम ६१८ रुपैयाँबाट बढाएर कर ७१० रुपैयाँ पुर्याइएको छ ।

साथै सुर्तीको सिगार, चुरोट र सानो सिगारमा प्रतिखिल्ली २१ रुपैयाँबाट ३० रुपैयाँ बनाइएको छ । ६० मिलिमिटरको फिल्टरयुक्त चुरोटमा कर प्रति एम १४१८ रुपैयाँ १६३५ रुपैयाँ, ७० देखि ७५ मिलिमिटर फिल्टर भएको चुरोटमा प्रति एम १८४३ रुपैयाँबाट २२२५ रुपैयाँ पुगेको छ ।

त्यस्तै, ७५ देखि ८५ एमएमसम्म फिल्टर भएको चुरोटमा प्रतिएम २४०० रुपैयाँबाट २८००, ८५ एमएम भन्दा माथिको फिल्टरको चुरोटमा प्रति एम ३३९३ बाट ३९६५ रुपैयाँ पुर्याएको छ । जर्दा सुर्ती खैनीमा लाग्ने कर प्रतिकिलो ८१२ रुपैयाँबाट ८२१ रुपैयाँ, चुना सुर्तीमा किलोमा ४१८ रुपैयाँबाट ४६० रुपैयाँ पुर्याइएको छ । वाटरपाइप तम्बाकुको मूल्य प्रतिकेजी १६६८ बाट २००० रूपैयाँ कायम गरिएको छ ।

१५०० सीसी माथिका कारमा अन्तःशुल्क बढ्यो?

बजेटले १५०० सम्मका कार, जीपरभ्यानमा लाग्ने करको दर यथावत राखेको छ भने १५०० सीसी माथिका कारमा लाग्ने अन्तःशुल्क बढाएको छ । यसअघि १५०० देखि २००० सीसीका कारमा लाग्दै आएको अन्तःशुलक ७० प्रतिशतबाट बढेर ७५ प्रतिशत पुगेको छ ।

यस्तै, २००० सीसीदेखि २५०० सीसीका गाडीमा ५/५ प्रतिशतले अन्तःशुल्क बढेको छ भने ३०००सीसी माथिका गाडीमा १०५ प्रतिशत अन्तःशुल्क लाग्ने व्यवस्था गरिएको छ ।