यस्तो कर्जामा बैंक तथा वित्तीय संस्थामा राष्ट्र बैंकले तोकेको कर्जा नोक्सानीबापत प्रोभिजन गर्नुपर्ने हुन्छ। नेपालको सन्दर्भमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको ५ प्रतिशतभन्दा बढी खराब कर्जा भएमा त्यसमा जोखिम भएको मानिन्छ।
बैंकहरुले प्रवाह गरेको कर्जामध्ये सावाँ ब्याज भुक्तानी गर्ने भाखा नाघी एक वर्ष नपुगेको कर्जालाई खराब कर्जाको रुपमा राख्नुपर्ने व्यवस्था छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाद्वारा प्रवाहित कर्जालाई केन्द्रीय बैंकले वर्गीकरण गरी प्रोभिजन गर्नुपर्ने व्यवस्था गरेको हो।
जसमा कर्जा प्रवाह गरेको ३० दिनसम्म असल कर्जामा वर्गीकरण गरी १.३ प्रतिशत प्रोभिजन गर्नुपर्ने व्यवस्था छ ।
१ महिनादेखि ३ महिनासम्म कर्जाको सावाँ ब्याज भुक्तानी नभएमा त्यो कर्जालाई ‘वाचलिस्ट’मा राखी कर्जा ५ प्रतिशत प्रोभिजन गर्नुपर्छ।
साथै, ३ महिनादेखि ६ महिनासम्म कर्जाको सावाँ ब्याज भुक्तानी नभएमा कर्जालाई कमसल कर्जामा वर्गीकरण गरी कर्जाको २५ प्रतिशत प्रोभिजन गर्नुपर्छ।
यदि ऋणीले कर्जा लिएको ६ महिनादेखि १ वर्षसम्म पनि सावाँ ब्याज भुक्तानी नगरेमा त्यो कर्जालाई शंकास्पद कर्जामा वर्गीकरण गरी कर्जाको ५० प्रतिशत प्रोभिजन बैंकले गर्नुपर्छ। साथै, १ वर्षभन्दा माथि सावाँ ब्याज भुक्तानी नभएमा सोमा शतप्रतिशत प्रोभिजन बैंकले गरेर सो कर्जालाई खराब कर्जामा राख्नुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ।
पुस मसान्तसम्म सबैभन्दा धेरै कृषि विकास बैंकले २ अर्ब १७ करोड रुपैयाँ प्रोभिजन गरेको छ। त्यसैगरी नबिल बैंकले १ अर्ब ८८ करोड, कुमारी बैंकले १ अर्ब ४३ करोड, हिमालयन बैंकले १ अर्ब ४९ करोड ग्लोबल आईएमई बैंकले १ अर्ब १२ करोड, सिद्धार्थ बैंकले १ अर्ब १९ करोड र सनराइज बैंकले १ अर्ब ६ करोड प्रोभिजन गरेको छ।
पुस मसान्तसम्म सबैभन्दा कम प्रोभिजन स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंकले १६ करोड २७ लाख प्रोभिजन गरेको छ ।
चार वाणिज्य बैंकले गरे राइट ब्याक?
चालू आवको पुस मसान्तमा चार वाणिज्य बैंकले ‘राइट ब्याक’ गरेका छन्। पुससम्ममा एनआईसी एसिया, लक्ष्मी बैंक, सिटिजन्स र प्रभु बैंकले गत वर्ष छुट्याएको प्रोभिजन फिर्ता गरी नाफामा देखाएका हुन्।
‘राइट ब्याक’ गरेको सिटिजन्स र प्रभु बैंकको नाफा घटेको छ।
सबैभन्दा धेरै नाफा फिर्ता गर्ने सिटिजन्स बैंक छ। बैंकले करिब ६२ करोड रुपैयाँ ‘राइट ब्याक’ गरेको छ। त्यसैगरी लक्ष्मी बैंकले ५७ लाख, एनआईसी एसिया बैंकले ४७ करोड ९६ लाख र प्रभु बैंकले ४२ करोड ६७ लाख रुपैयाँ राइट ब्याक गरेका छन्।
प्रभु बैंकले राइट ब्याक गरेको पैसा नाफामा देखाउँदा समेत नाफा घटेको छ।
यता एनआईसीले समेत ‘राइट ब्याक’ले गर्दा नाफा उच्च बढेको छ । लक्ष्मी बैंकले पनि राइट ब्याकले नाफा बढेको हो ।
अघिल्लो वर्षको तुलनामा सिटिजन्स बैंकको पुस मसान्तसम्म नाफा घटेको छ। बैंकले पुस मसान्तमा ६१ करोड ९२ लाख रुपैयाँ ‘राइट ब्याक’ गर्दा पनि नाफा घटेको छ।
कुन बैंकले कति प्रोभिजन गरे ?
क्र.सं. |
बैंक |
प्रोभिजन रकम
(रु. करोडमा)
|
१ |
नेपाल बैंक |
५१.२१ |
२ |
नबिल |
१८८ |
३ |
स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड |
१६.२७ |
४ |
नेपाल एसबीआई |
३७.१० |
५ |
एनआईसी एसिया |
४७.९६ |
६ |
सिद्धार्थ |
११९ |
७ |
ग्लोबल आईएमई |
११२ |
८ |
प्राइम कमर्सियल |
५८.३१ |
९ |
एनएमबी |
६२.१९ |
१० |
राष्ट्रिय वाणिज्य |
२९.८४ |
११ |
हिमालयन |
१४९ |
१२ |
एभरेष्ट |
३६.६६ |
१३ |
माछापुच्छ्रे |
३०.४२ |
१४ |
लक्ष्मी |
५७.३० |
१५ |
कृषि विकास |
२१७ |
१६ |
सिटिजन्स बैंक इन्टरनेशनल |
६१.९२ |
१७ |
सनराइज |
१०६ |
१८ |
प्रभु |
४२.६७ |
१९ |
सिभिल |
४५.२३ |
२० |
सानिमा |
५७.३१ |
२१ |
कुमारी |
१४३ |